İthal oyuncaklara da parmak izi kontrolü yapılacak
AA
Oluşturulma tarihi: 22 Kasım 2025 12:38
Ticaret Bakanlığı, 1 Ocak 2026'dan itibaren ithal edilen oyuncaklara ilişkin denetimlerde, ürün üzerinde üretici ve ithalatçı firmalardan gelen bilgilerin bulunup bulunmadığını kontrol edecek, eksiklik durumunda denetim olumsuz sonuçlanacak.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre Bakanlık, yeni yıldan itibaren ithalat aşamasındaki oyuncakların denetiminde yeni bir aşamaya geçecek.
Türkiye'de piyasaya arz edilmek üzere ithal edilen oyuncaklar, Oyuncak İthalatının Denetimi Tebliği ve Oyuncak Güvenliği Yönetmeliği uyarınca denetlenmektedir. Bu denetimler Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) üzerinden gerçekleştirilmektedir.
Mevzuat uyarınca üreticilerin oyuncağın üzerinde veya ekinde ticari isim, marka ve adresi belirtmesi gerekmektedir.
Ancak Bakanlık ekipleri tarafından yapılan ürün güvenliği incelemelerinde, üzerinde veya ambalajında üreticinin adı, markası veya adresi bulunmayan çok sayıda oyuncak tespit edildi.
Bakanlık müdahale ederek ilgili oda, borsa ve sivil toplum kuruluşlarına uyarı yazısı gönderdi.
Bu nedenle 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yapılacak denetimlerde, oyuncağın üzerinde üretici ve ithalatçının isimlerinin, tescilli ticari adlarının veya tescilli ticari markalarının ve adreslerinin bulunup bulunmadığına, bu mümkün değilse ambalajının üzerinde veya oyuncağın yanındaki bir belgenin üzerinde olup olmadığına bakılacak. Bu bilgileri içermeyen başvurular “işaretsiz” olduğu gerekçesiyle reddedilecektir.
“TÜKETİCİLER İADE HAKKINI DA KULLANABİLECEK”
Tüketici Hakları Derneği Başkanı Ergün Kılıç, özellikle çocuklara yönelik ürünlerde üreticinin kimliğinin bilinmesinin hem güvenlik hem de şeffaflık açısından hayati önem taşıdığını söyledi.
Etikette üretici bilgilerine yer verilmesinin, ürün standartları, sorumlu kişi ve ithalatçı hakkında bilgi edinilmesini kolaylaştıracağını belirten Kılıç, yeni uygulama sayesinde vatandaşların riskli ve güvenli oyuncaklar arasındaki farkı daha kolay ayırt edebileceklerini vurguladı.
Kılıç, oyuncakların çocukların nefes almasını, cildini ve sağlığını doğrudan etkileyen ürünler olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Üretici bilgilerinin açıkça beyan edilmesi, güvensiz ürünlerin piyasaya girişini önemli ölçüde azaltacak ve izlenebilirlik arttıkça, sorun yaşanması durumunda ürünün geri çağrılması çok daha kolaylaşacaktır. Bu adım, çocukların sağlığını koruyan temel bir düzenlemedir. Tüketicinin seçme hakkını etkin bir şekilde kullanabilmesi için ürün hakkında tam ve doğru bilgiye sahip olması gerekmektedir.”
Bu uygulamanın kaliteli ve güvenli ürün üreten markaları ön plana çıkaracağını belirten Kılıç, bu durumun rekabeti sağlıklı hale getireceğini ve riskli ürünlerin pazardaki baskısının azalacağını söyledi.
Kılıç, üretici bilgilerinin etikette yer almasının, ürünün ayıplı olması halinde tazminat hakkı açısından da önemli olduğunu kaydederek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Şu ana kadar pek çok tüketici şikayetinde, üreticisi veya ithalatçısı belli olmayan ürünler nedeniyle iade, değişim ve hasar tazmini yapılamamıştı. Bu yeni uygulama, tüketicinin hedef kitlesini netleştiriyor. Kayıt dışı ürünlerin azalması, düzenli ithalat yapan ve kaliteli üretim sağlayan firmalar için olumlu bir gelişme olacaktır.”
“HAZIRLIK SÜRECİNİN TANINMASI GEREKİYOR”
Toptan Oyuncak Sanayicileri Derneği Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi Başkanı Ender Mıcık, söz konusu uygulamanın son yıllarda yaygınlaştığını ve özellikle ithalatçı firmalara yönelik bazı çekincelerin bulunduğunu söyledi.
Etiketsiz ürünlerin, bu ürünleri hiçbir hazırlık, yatırım ve test maliyeti ödemeden tedarik eden firmalara avantaj sağladığını belirten Mıcık, şöyle konuştu: “Bu durum, sektörde yoğun çalışan firmalara karşı haksız rekabete neden olabiliyor. İthalatçılar, ürün güvenliği kapsamında üretici ile birlikte test raporları hazırlıyor, bu raporlar için tarife ödüyor ya da üreticinin gerektirdiği yüksek adetli sipariş şartlarını yerine getirmek zorunda kalıyor.” dedi.
Ürünün güvenliği ile ilgili tüm sorumluluğun ithalatçıya ait olduğunu vurgulayan Mıcık, ürünün Türkiye'de sorun yaratması halinde, etiketinde yer alan bilgiye rağmen hukuki sorumluluğun ithalatçıda kaldığını söyledi. İthalatçı firmaların her yıl sipariş verdiğini, ürünlerin zaten etiketlenip paketlendiğini vurgulayan Mıcık, talebe ilişkin bir geçiş dönemi çağrısında bulundu. Mıcık, “Sektöre önemli etkileri olan bu düzenlemenin daha geniş bir hazırlık süreciyle ve tüm paydaşların görüşleri dikkate alınarak hayata geçirilmesinin faydalı olacağına inanıyoruz.” dedi. dedi.
